Historia Domu Dziecka im. Dr Janusza Korczaka
Dom Dziecka Nr 2 od początku swojego istnienia, tj. od 1958 r., mieścił się w budynku dawnego Domu Sierot dla żydowskich dzieci.
W 1909 roku, Towarzystwo "Pomoc dla Sierot" podjęło decyzję wybudowania własnego domu dla dzieci i rozpoczęło gromadzenie funduszy - ofiar pieniężnych. W dniu 25 kwietnia 1910 roku, odbyło się nadzwyczajne zebranie Towarzystwa, poświęcone sprawie kupna placu przy ul. Krochmalnej 92, a 12 maja 1910 roku zakupiono go za kwotę 24 000 rubli.
Towarzystwo powołało Komisję Budowlaną pod przewodnictwem doktora Izaaka Eliasberga, w skład Komisji wchodził także Henryk Goldszmit/Janusz Korczak. Projekt budynku powstał w wyniku ogłoszenia konkursu ograniczonego. W dniu 26 maja 1911 roku zatwierdzono plany Domu Sierot, a autorem projektu był Henryk Stifelman, znany architekt, autor wielu warszawskich budynków, zaprojektowanych w stylu modernistycznym. W tym samym roku, 14 czerwca, położono kamień węgielny. Koszt budowy gmachu, razem z ceną placu, wyniósł 114 000 rubli.
W dniu 7 października 1912 roku Janusz Korczak - jako dyrektor Domu Sierot, i Stefania Wilczyńska -,,naczelna wychowawczyni”, /oboje pełnili swoje obowiązki bez wynagrodzenia/ wprowadzili 85 dzieci do własnego domu, choć prace wykończeniowe jeszcze trwały. Oficjalne otwarcie placówki, rozpoczęte nabożeństwem i przemową kaznodziei Wielkiej Synagogi na Tłomackiem dr. Samuela Abrahama Poznańskiego, z udziałem licznych gości odbyło się dopiero 27 lutego 1913 roku.
W roku 1912 wokół Domu Sierot tereny były słabo zabudowane, od ulicy Karolkowej przylegał tylko niewielki teren zielony fabryki platerów braci Hannebergów i nic nie wskazywało, że w szybkim tempie wyrośnie tu dzielnica przemysłowa. Stopniowo otoczenie wokół Domu Sierot zabudowywano (z drugiej strony wyrósł dom mieszkalny).
Budynek był przeznaczony na przyjęcie 107 dzieci w wieku od 7 do 14 lat. Na poddaszu znajdował się pokój Korczaka (charakterystyczna mansarda w elewacji budynku), który mieszkał tu do 1932 roku, kiedy to wyprowadził się do mieszkania, przy ul. Żurawiej 42, później na ul. Złotą 8.
Budynek składał się z 4 kondygnacji. W suterenie znajdowały się łazienki, kuchnia ze spiżarniami, pralnia, kotłownia, następnie - szatnia, jadalnia.
Na parterze - wielka sala rekreacyjna (wysokości dwóch kondygnacji, około 180m² powierzchni,), z boczną galerią, kancelaria i 3 klasy.
Pierwsze piętro zajmowały głównie pokoje przeznaczone początkowo dla wychowanków, którym przedłużono pobyt do 15-16 roku życia, później dla praktykantów tzw. bursistów. Nadto na tym piętrze znajdował się pokój izolacyjny dla chorych dzieci. Drugie piętro budynku zajmowały 2 sypialnie - po jednej dla chłopców i dziewcząt, o dwustronnym świetle, przewiewne. Przy sypialniach - umywalnie, klozety oraz centralnie umieszczony pokoik dla dyżurującego w nocy wychowawcy. Poddasze miało charakter użytkowy, służyło jako suszarnia, przechowalnia bielizny itd.
Dom Sierot działał w swojej siedzibie do jesieni 1940r. przy ul. Krochmalnej 92.
W czasie II wojny światowej, kiedy Niemcy wydzielili dzielnicę dla ludności żydowskiej (getto), placówka została zmuszona do przeprowadzki do siedziby tymczasowej - ul. Chłodna 33. Jesienią 1941 r. konieczna była kolejna przeprowadzka - na ul. Sienną 16/Śliską 9. Dom przestał istnieć na początku sierpnia 1942 r. kiedy to wychowankowie, personel, Stefania Wilczyńska i Janusz Korczak zostali wywiezieni do niemieckiego obozu zagłady w Treblince.
W latach 1940-1944 w budynku przy ul. Krochmalnej 92 działała męska szkoła handlowa.
Budynek w czasie wojny nie został zniszczony i w latach 1945-1956 mieściły się w nim różne instytucje. W 1957 r. rozpoczęto remont oraz przebudowę obiektu i w 1958 r. swoją działalność rozpoczął Państwowy Dom Dziecka im. dr. Janusza Korczaka (od 1970 r. adres: Jaktorowska 6).
Od 2001 r. w budynku Domu działa Korczakianum pracownia Muzeum Warszawy (www.korczakianum.muzeumwarszawy.pl).
